SOSNOWICA

Kamieniołom, w którym eksploatowano piaskowce tumlińskie - skały o wieku bardzo trudnym do ustalenia. Wiadomo, iż powstały przed wapieniami triasu środkowego, jednak później niż osady permskie. Pochodzą zatem z triasu dolnego i osadzała się na rozległym lądzie obejmującym wówczas obecną środkową Europę; stanowią charakterystyczny element profili triasowych zwanych pstrym piaskowcem.

Historia wydobycia piaskowców tumlińskich ma ponad 700 lat. Produkowano z niego elementy stosowane w architekturze romańskiej i gotyckiej Kielecczyzny, a także gzymsy, odrzwia, frontony, rzeźby w renesansowych i barokowych kościołach kieleckich. Wykorzystywano go również do budowy m.in. renesansowego zamku biskupiego w Kielcach, zamku Tarłów w Podzamczu; w Kielcach wiele ulic posiadało charakterystyczne płyty i krawężniki z piaskowca tumlińskiego. Skała jest także bardzo dobrym kamieniem okładzinowym, w związku z czym używano ją do wyrobu płyt chodnikowych, nagrobków, kamieni młyńskich, wykładzin kwasoodpornych i jako wykładzina pieców hutniczych. Wykładano nią wnętrza wielkiego pieca staszicowskiego w Samsonowie, pieca Hugo Kołłątaja w Kuźniakach, piece w Białogonie, Niewachlowie, Bobrzy. Piaskowiec tumliński w formie okładzin znajduje się także na warszawskiej Ochocie, gdzie w rejonie ulic Grójeckiej i Bitwy Warszawskiej większość budynków z lat pięćdziesiątych otrzymała z nich elewację; po upływie kilkudziesięciu lat prezentują się one bardzo dobrze. Kamień użyto również do oblicowania gmachu MSZ, a niegdyś wyłożony był nimi plac Zwycięstwa.