PIEKIEŁKO

Różnej wielkości izolowane bloki skalne stanowiące szczytową część Wzgórza Kamień. Wzniesienie góruje 40m nad otoczeniem, a wznosi się 348m npm. Jest ono asymetryczne w przekroju poprzecznym; zbocze południowo-zachodnie charakteryzuje się nachyleniem 40°, a północno-wschodnie - 5-15° i przechodzi w położoną poniżej wierzchowinę. Na taką formę wpłynęła orogeneza alpejska, kiedy wydźwignięte zostało Roztocze, w tym właśnie Wzgórze Kamień jako zrąb tektoniczny przechylony ku północnemu-wschodowi.

Piekiełko objęto ochroną pod postacią pomnika przyrody nieożywionej od 30 lipca 2009r. Są to jedyne w Polsce formy skałkowe wymodelowane w utworach mioceńskich. Tworzą je skrzemionkowane wapienie detrytyczne i piaszczyste o miąższości ok. 30m zalegające na górnokredowych (kampan) gezach. Osiągają do 5m wysokości, a największa z nich zwana jest Diabelskim Kamieniem. Mniejsze przyjmują kształty stołów, grzęd i ambon; w jednej z nich znajduje się długa na 2,5m nisza zwana Tunelem w Kamieniu. Na ścianach skałek zaznaczają się formy krasowe - gąbczasta gęsta sieć kanalików i rowków, miseczkowate zaklęsłości oraz zagłębienia kieszeniowe.

Do 1935r. wzgórze porastały drzewa o średnicy 3m. Zostały one jednak wycięte ze względu na eksploatację tutejszych wapieni. Rozbite bloki skalne staczano po stromym zboczu i rozwożono wozami konnymi; wykorzystywano je do budowy fundamentów. Podczas II wojny światowej Niemcy do rozbijania bloków stosowali miny, co spowodowało znaczne ich przemieszczenie. Rozkruszone wapienie służyły do budowy dróg, jednak wydobycia zaprzestano po wojnie ze względu na ich niską wytrzymałość.

Z Piekiełkiem związane są legendy. Jedna z nich wspomina o diable chcącym zbudować tu piekło. Założył się on więc z miejscowym chłopem, że jeśli zdoła to uczynić w ciągu jednej nocy, odda mu on swoją duszę. Gdy jednak diabeł niósł ostatnią skałę, kogut z pobliskiej wioski swym pianiem oznajmił nastanie dnia, uniemożliwiając dokończenie piekła, o którym przypomina sterta porozrzucanych kamieni. Drugie z podań głosi, że kiedyś na wzniesieniu stał zamek z przepastnymi lochami. Został on jednak zniszczony podczas najazdu Tatarów na okoliczne ziemie.