DOLINA MNIKOWSKA

Głęboko wcięty w górnojurajskie wapienie (typowe dla Wyżyny Krakowskiej) końcowy odcinek Doliny Sanki. Ma charakter przełomu regresyjnego; jest wąska, a na jej stromych zboczach obserwować można liczne formy skałkowe w postaci ostańców przybierających kształty maczug, baszt, wieżyc nieraz tworzących zwarte grupy. Na ich powierzchniach uwidaczniają się liczne formy krasowe w postaci żłobków krasowych, grzybków i ospy krasowej. W niektórych miejscach na zwietrzałej (białej lub jasnoszarej) powierzchni ostańców widoczne są nacieki tlenków manganu barwy czarnej. Formy skałkowe pocięte są licznymi spękaniami ciosowymi ciosu diagenetycznego, obecnie podpreparowanymi przez kras. Najczęściej mają one przebieg pionowy, rzadziej bywają nachylone. Część spękań nachylonych reprezentuje powierzchnie sedymentacyjne związane z rozwojem budowli węglanowych, część zaś związana jest z neogeńską tektoniką uskokową.

W Dolinie Mnikowskiej natrafiono na kilka jaskiń; najbardziej znana - Jaskinia Nad Matką Boską - zlokalizowana jest w południowo-zachodnim zboczu przy kapliczce z namalowanym w 1863r. przez Walerego Eljasza Radzikowskiego wizerunkiem Matki Boskiej, od którego prowadzą stacje drogi krzyżowej. W północnej części zaś, przy charakterystycznym zwężeniu, ulokowany jest podzboczowy wypływ krasowy - Źródło w Dolinie Mnikowskiej.

Dolinę Mnikowską charakteryzują dwa typy krajobrazu: naturalny i kulturowy. Pierwszy z nich to lasy grądowe, porastające północną i północno-wschodnią część wąwozu; formy skalne są w niej słabo widoczne. Drugi typ reprezentują łąki, murawy i zarośla kserotermiczne, porastające wychodnie skalne i zbocza doliny. Rozwinęły się one pod wpływem wielowiekowej gospodarki rolniczej.