JASKINIA POD KOŚCIOŁEM ZACHODNIA

Znana także jako Jaskinia Sąspowska Zachodnia sieć skomplikowanych korytarzy o długości ok. 100m ulokowanych niespełna 20m ponad dnem Doliny Sąspowskiej, w jej wschodnim zboczu. Rozpoczyna je szerokie na 4m wejście i pojedynczy, nieco rozszerzający się, korytarz.

U wejścia do Jaskini Pod Kościołem Zachodniej natrafiono na znacznej miąższości warstwy humusu holoceńskiego zawierającego duże ilości zabytków krzemiennych, kości zwierzęcych i kilku poziomów palenisk w formie popiołów i węgli drzewnych. Poniżej nich zaś znaleziono warstwę wielkich głazów skalnych z przewarstwieniami osadu lessowego pochodzącego ze zlodowacenia Wisły. Najprawdopodobniej w okresie tym doszło do zawalenia się stropu w części przyotworowej, co skutkowało poszerzeniem wejścia i akumulacją warstwy gruzu.

Jaskinię Pod Kościołem Zachodnią intensywnie użytkowano w czasie eksploatacji ulokowanej na północny-zachód od niej kopalni krzemienia funkcjonującej w okresie neolitu. Założyła ją tzw. kultura lendzielska, na co wskazują licznie odnalezione w jaskini ceramika, kości i szydło kościane. Najprawdopodobniej wówczas też przed jaskinią istniał niewielki taras, który z czasem uległ całkowitej erozji.