MACZUGA HERKULESA

Najpopularniejszy polski ostaniec skalny, którego wierzchołek znajduje się 32m ponad dnem Doliny Prądnika. Ulokowany jest na najniższej terasie skalnej zwanej Fortepianem o wysokości 8-12m. Wysokość samej Maczugi Herkulesa wynosi zatem ok. 25m; jej średnica to ok. 9,5m, a obwód u podstawy - 30m.

Skała zbudowana jest z odpornego na erozję wapienia skalistego o niewyraźnym uławiceniu; miąższości poszczególnych ławic wynoszą 2,5-3m. Jej wiek określono na górny oksford dzięki amonitom znalezionym w dolnej części - m.in. Subdiscosphinctes kreutzi, czyli gatunku charakterystycznego dla najniższej części tego piętra. Swój obecny kształt Maczuga Herkulesa zawdzięcza plioceńskiemu wcinaniu się wód Prądnika w Płaskowyż Ojcowski, co doprowadziło do zniszczenia mniej odpornych skał i pozostawienia na środku doliny sterczącej skały. Od strony wschodniej ostaniec pokryty jest ciemnymi, niemal czarnymi zaciekami powstałymi w wyniku wytrącania się na jej powierzchni tlenków manganu wypłukiwanych ze skał przez wody opadowe. Po wschodniej stronie zaś uwagę zwracają regularne pęknięcia występujące co kilka metrów i zapadające ku południowi pod kątem ok. 50°. Są to spękania ciosowe powstałe prawdopodobnie jeszcze głęboko pod nadkładem skał młodszych podczas ruchów tektonicznych, które spowodowały wypiętrzenie tego obszaru. Widoczne zaś na powierzchniach ciosowych otwory to ujścia kanałów krasowych, którymi migrowały wody podziemne, doprowadzając do rozpuszczania wapiennej skały.