BRAMA KRAKOWSKA

Najbardziej znana brama skalna zlokalizowana w obszarze podkrakowskim; stanowi ujście Wąwozu Ciasne Skałki do Doliny Prądnika. Należy do Małopolskiego Szlaku Geoturystycznego; tuż obok niej znajduje się Źródło Miłości. Zbudowana jest z górnojurajskich wapieni skalistych - skały dominującej w budowie geologicznej Ojcowskiego Parku Narodowego i charakteryzującej się dużą zwięzłością w stosunku do pozostałych facji; z tego też względu wapienie skaliste tworzą w morfologii doliny liczne twardzielcowe ostańce.

Powstawanie bram skalnych związane jest z ruchami tektonicznymi, krasem, ruchami masowymi oraz zróżnicowaniem litologicznym skał. W przypadku Bramy Krakowskiej najistotniejszym czynnikiem była erozja boczna zachodząca na zboczu wąwozu, której towarzyszyło rozpuszczanie skał wapiennych wzdłuż powierzchni spękań ciosowych wraz z krasem powierzchniowym. Na zapleczu Bramy Krakowskiej znajduje się rozległy, uszczelinowiony masyw skalny, z którego spływają wody zasilające Dolinę Prądnika. Początkowo woda jest transportowana w różnych kierunkach przez system szczelin, jednak z czasem tworzą się uprzywilejowane drogi transportu, poza którymi znajdują się miejsca, gdzie erozja boczna jest mniejsza (przy ujściach dolin). W wyniku postępującej erozji stają się one coraz bardziej izolowane; jednocześnie ilość wód dostarczanych z masywu skalnego zmniejsza się, co w konsekwencji prowadzi do utrwalenia się bram skalnych. W końcowej fazie działają już tylko procesy krasowe poszerzające szczeliny ciosowe; obrywaniu ulegają także fragmenty skał.

Wedle legendy odległość dzieląca filary Bramy Krakowskiej z roku na rok stale się zmniejsza. A gdy "zejdą" się one całkowicie, nastąpi koniec świata. Dlatego też przechodzący przez "wrota" umieszczają pod nimi kije, starając się tym samym uniemożliwić ich wędrówkę.