PIĘTRA STRUKTURALNE

Utwory wieku 570-390mln lat obejmujące kambr, ordowik, sylur i dolny dewon; podzielone na kompleksy: świętokrzyski, sandomierski (sardyński), łysogórski, takoński, ardeński, krakowski, aryjski. Występuje w obrębie starej platformy prekambryjskiej (powstały w zbiornikach epikontynentalnych; leżą prawie poziomo, wypełniając obniżenia) oraz w obrębie młodych platform i orogenów (są silnie pofałdowane i zdyslokowane). Dolna granica wyznaczona jest przez klastyczne osady kambru, górna zaś to sylurska powierzchnia erozyjna. Na powierzchni ukazują się głównie w strefach orogenicznych, a na pozostałych obszarach pod pokrywą młodszych skał (zbadane otworami wiertniczymi). W piętrze tym wyróżnić można niezgodności sedymentacyjne i tektoniczne związane z fazami: świętokrzyską, łysogórską, toruńsko-krakowską oraz ardeńsko-eryjską. Wyróżnia się także trzy strefy kaledonidów: wewnętrzną (Sudety, część podłoża niecki górnośląskiej), zewnętrzną (Góry Świętokrzyskie, niecka lubelska) i przejściową.

Piętro to ma różny stopień rozpoznania w związku z różną głębokością występowania (od zera do kilku tysięcy metrów). Na powierzchni występuje: w Górach Świętokrzyskich (region kielecki i łysogórski - łupki, kwarcyty, piaskowce), Sudetach (Góry Kaczawskie, blok przedsudecki - łupki radzimowickie, wapienie wojcieszowskie, zieleńce, keratofiry, łupki fyllitowe) oraz na platformie prekambryjskiej (rozwój platformowy, dobrze rozpoznane w kilku otworach wiertniczych od kilkuset do 4000m w obrębie wyniesienia Łeby, obniżenia perybałtyckiego i południowo-wschodniej części platformy), w podłożu zapadliska przedkarpackiego, a także w nieckach: lubelskiej (leżą prawie poziomo lub zalegają pod małym kątem), górnośląskiej (podłoże i brzeżne strefy północne, północno-wschodnie i południowe), miechowskiej (podłoże). Na dużych głębokościach stwierdzone na Pomorzu wschodnim w strefie Koszalin-Chojnice - wąska, wydłużona w kierunku NW-SE strefa brachyantyklin mezozoicznych; w ich częściach centralnych miąższość pokrywy mezozoicznej zmniejsza się, co ułatwia dotarcie do skał starszych; w niektórych otworach stwierdzono ordowik i sylur - na dużych głębokościach zdyslokowany, stromo zalegający, przykryty dewonem w dużej niezgodności kątowej.