KARPATY

Stanowią przedłużenie łuku alpejskiego w kierunku północno-wschodnim i wschodnim. Dzielą się na wewnętrzne (Tatry, Podhale, Pieniński Pas Skałkowy) i zewnętrzne. Jednostki Karpat powstały w basenie karpackim. Z obszarów graniczących z morzem doprowadzany był do niego materiał okruchowy. Tu, w postaci prądu zawiesinowego, przemieszczał się w głąb zbiornika morskiego i osadzał się na jego dnie. W efekcie duża ilość osadu prowadziła do szybkiej subsydencji i zacieśniania jego brzegów. W wyniku tego powstały głębokie baseny przedzielone płyciznami, wyspami (kordylierami). W głębszych strefach gromadził się najgrubszy materiał (przewaga zlepieńców i piaskowców nad łupkami), natomiast na płyciznach powstawały utwory pelagiczne (łupki ilaste i mułowcowe). Gdy osadów było już tak dużo, że nastąpiło całkowite zamknięcie basenów, doszło do odkłucia i przemieszczenia dużych mas skalnych. Utwory powstające na wyniesieniach, z racji tego że były bardziej miękkie i plastyczne, stanowiły niejako smar dla sztywnych ciał płaszczowinowych. Obecnie są one silnie stektonizowane, sfałdowane, roztarte i pojawiają się jedynie w nielicznych miejscach. W głębokich strefach powstały jednostki: skolska, śląska, magurska, a w płytkich: podśląska, dukielska, grybowska, przedmagurska. Transport jednostek odbywał się z południa na północ i wiadome jest, że Karpaty nasunęły się na odległość przynajmniej 60-80km na swoje przedpole zbudowane z osadów mioceńskich (zapadlisko przedkarpackie). Sedymentacja miała miejsce od kredy po koniec paleogenu. Fałdowanie odbywało się w orogenezie alpejskiej w miocenie.