Jura dolna (hetang, synemur, pliensbach, toark) obszaru pozakarpackiego to głównie jeziorne piaskowce, mułowce, iłowce i łupki z wkładkami węgli brunatnych, osadowych rud żelaza i glinek ogniotrwałych z licznymi szczątkami roślin lądowych i małżów słodkowodnych (miąższość tych formacji jest zróżnicowana i może sięgać nawet 1000m); Tatr - wapienie z krynoidami i mszywiołami oraz piaskowce (seria autochtoniczna i wierchowa), piaskowce i iłowce z przewarstwieniami wapieni przechodzących w ciemne wapienie i margle oraz wapienie krzemionkowe i krynoidowe ze spongiolitami (seria reglowa); Pienin - wapienie (centralna część zbiornika) oraz piaskowce, łupki, a na nich wapienie i margle z syderytami (brzeżna część zbiornika). Jura środkowa (aalen, bajos, baton, kelowej) reprezentowana jest w Polsce pozakarpackiej przez brunatne piaskowce strefy brzeżnej oraz ciemne iłowce i mułowce z syderytami powstałe w głębszej strefie, a także przez osady węglanowe późnej jury środkowej (całkowita miąższość wszystkich tych utworów rzadko przekracza 200m, choć niekiedy wynosi ponad 500m); Tatrach - przez wapienie krynoidowe i glonowe (seria autochtoniczna i wierchowa) oraz wapienie bulaste, margliste, mułowce, iłowce i wapienie z przewarstwieniami zielonych radiolarytów (seria reglowa); Pieninach - przez radiolaryty (osiowa część basenu) oraz białe i czerwone wapienie krynoidowe (części brzeżne). Jura górna (oksford, kimeryd, tyton) w Polsce pozakarpackiej to silnie zróżnicowane facjalnie wapienie i margle z bardzo licznymi skamieniałościami (gruboławicowe wapienie skaliste gąbkowo-glonowe, wapienie płytowe, koralowe, oolitowe i muszlowce) oraz osady ilaste i węglanowe (z końca okresu; miąższość całej jury górnej dochodzi nawet do 1000m); serii autochtonicznej i wierchowej Tatr - utwory podobne do jury środkowej, a w reglowej - margle i wapienie z wkładkami radiolarytów; Pieninach - wapienie krzemionkowe (części centralne) i czerwone wapienie z amonitami (części brzeżne). W Karpatach zewnętrznych (fliszowych) występują także górnojurajskie łupki cieszyńskie - najstarsze osady tego regionu; wcześniejsze skały znane są tam jedynie z porwaków (egzotyków) znajdujących się w obrębie fliszu.
Copyright 2011-2025 bohun
Wykorzystywanie materiałów zamieszczonych w Geotydzie
bez zgody właściciela praw autorskich jest zabronione