                             CZWARTORZĘD
KENOZOIK     TRZECIORZĘD

                             KREDA
                             JURA
MEZOZOIK    TRIAS

                             PERM
                             KARBON
                             DEWON
                             SYLUR
                             ORDOWIK
PALEOZOIK   KAMBR

PREKAMBR

KREDA

wapienie z liczną fauną (część płytsza). Barrem (po apt) wykształcony jest w serii reglowej Tatr jako wapienie detrytyczne i margle, w Pieninach - jako margle i wapienie otwornicowo-radiolariowe z wkładkami łupków i mułowców (wieku do turonu). Utwory od albu w Polsce pozakarpackiej reprezentowane są przez osady piaszczyste z glaukonitem i konkrecjami fosforytowymi. Przełom dolnej i górnej kredy w Karpatach zewnętrznych wykształcony jest jako spongiolity, rogowce i radiolaryty (cała kreda ma tutaj dużą miąższość; jest ona zróżnicowana facjalnie, przeważnie typu fliszowego). Cenoman (aż po koniec kredy) na wielu obszarach (z wyjątkiem Sudetów) to już osady węglanowe - wapienie, margle, lokalnie kreda pisząca, opoki i gezy z przewodnimi amonitami, belemnitami oraz małżami (ich miąższość jest największa w synklinorium szczecińsko-łódzko-miechowskim i niecce brzeżnej, gdzie przekracza 2000m). W Sudetach zaś są to piaskowce kwarcowe (tzw. piaskowce ciosowe) i margle o miąższościach sięgających 1000m. Skały końca kampanu w Pieninach to zlepieńce, brekcje i piaskowce.

Utwory kredy na powierzchni występują w obrzeżeniu mezozoicznym Gór Świętokrzyskich, rejonie Szczecina, na Kujawach, Wyżynie Lubelskiej, Dolnym Śląsku, Śląsku Opolskim i Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Największe znaczenie surowcowe wśród nich mają wapienie, margle i kreda pisząca eksploatowane na Lubelszczyźnie (okolice Chełma i Rejowca) oraz w rejonie Opola. Dolnokredowe skały ilaste wydobywa się na potrzeby lokalnego budownictwa do produkcji cegieł, a piaski kwarcowe albu - jako piaski szklarskie (w okolicach Tomaszowa Mazowieckiego); w lokalnym budownictwie wykorzystywana jest opoka.

1 | 2 | 3

Wykorzystywanie materiałów zamieszczonych w Geotydzie
bez zgody właściciela praw autorskich jest zabronione