Dolny ordowik (tremadok) występuje w ciągłości sedymentacyjnej z kambrem na obszarze bloku łysogórskiego (ciemne łupki ilaste), a w obniżeniu perybałtyckim wykształcony został jako cienka warstwa zlepieńców i piaskowców (niekiedy zawierających galukonit) z obolusami zalegających na kambrze dolnym lub środkowym; arenig - w bloku kieleckim (część południowa - iłowce z graptolitami; północna - piaskowce ortidowe oraz wapienie z trylobitami, ślimakami i mszywiołami) i na platformie prekambryjskiej (sedymentacja węglanowa do landeilu - częste powierzchnie rozmyć i brekcje śródformacyjne świadczące o niespokojnej, płytkiej sedymentacji). Osady ordowiku środkowego (lanwirn) obecne są w bloku kieleckim (na południu - mułowce z graptolitami i przewarstwieniami szamozytowo-syderytowych rud żelaza; na południu - piaskowce i wapienie z licznymi ramienionogami oraz trylobitami); landeilu - w całych Górach Świętokrzyskich (w bloku łysogórskim wapienie i iłowce z graptolitami zalegają na dolnym tremadoku; w bloku kieleckim - wapienie, margle, łupki ilaste (część północna) i łupki graptolitowe (część południowa)). Górny ordowik (karadok) wykształcony jest w Górach Świętokrzyskich (łupki graptolitowe), na platformie prekambryjskiej (iłowce z trylobitami); aszgil - w bloku łysogórskim (łupki ilaste i mułowce z graptolitami), bloku kieleckim (mułowce, iłowce i margle) oraz na platformie prekambryjskiej (ponownie sedymentacja węglanowa).
Utwory ordowiku na powierzchni występują w Górach Świętokrzyskich i Sudetach, a pod pokrywą młodszych osadów - także na platformie prekambryjskiej (obniżenie perybałtyckie, obniżenie podlaskie, struktura zrębowa podlasko-lubelska), zachodniej części Pomorza, podłożu niecki miechowskiej i antyklinorium dolnego Sanu. Występują wśród nich kopaliny użyteczne: niewielkie złoża ropy naftowej znane z obniżenia perybałtyckiego i podlaskiego oraz piaskowce eksploatowane w Kielcach (
Biesak-Białogon) na kamień budowlany.
Copyright 2011-2025 bohun
Wykorzystywanie materiałów zamieszczonych w Geotydzie
bez zgody właściciela praw autorskich jest zabronione