D1 -
SYNKLINORIUM (NIECKA) SZCZECIŃSKA
D2 - SYNKLINORIUM (NIECKA) MOGILEŃSKO-ŁÓDZKA
D3 - SYNKLINORIUM (NIECKA) MIECHOWSKIE
NIECKA MOGILEŃSKO-ŁÓDZKA
Składa się z szerszej niecki mogileńskiej (w jej centralnej części antyklina mogilna; dużą rolę odgrywają struktury solne - diapiry Wapna, Damasławka) oraz z drugiej - większej, wydłużonej o osiach równoległych do wału kutnowskiego - niecki łódzkiej z łagodnymi antyklinami (Gopła, Turka).
Niecka łódzka jest strukturą asymetryczną, o bardziej stromym skrzydle sąsiadującym z wałem środkowopolskim. Wypełniona osadami kredy o miąższościach największych w Polsce sięgających 3km w okolicy Turka; pod nią - jura, trias, perm. Badania geologiczne i geofizyczne wykazały, że w jej południowej części w jurze dolnej i środkowej występował wyraźny element pozytywny - garb wielkopolski o zredukowanej miąższości osadów; od kredy górnej zaznaczyły się ruchy inwersyjne, które doprowadziły do pozostania wału na miejscu bruzdy kujawskiej oraz niecki łódzkiej na garbie wielkopolskim. Na południu niecki - duża antyklina Sulejowa i elewacja przedborska składająca się z dwóch antyklin: Chełma i Smotyszewa. Na granicy jednostki gwałtownie zmniejsza się miąższość pokrywy permsko-mezozoicznej.
Kopaliny użyteczne: węgle brunatne (Bełchatów, Konin, Adamów), iły poznańskie, piaski szklarskie, wody mineralne (Pyrzyce, Oborniki).
NIECKA MIECHOWSKA
Leży między Górami Świętokrzyskimi a monokliną śląsko-krakowską. Część północna - węższa, rozszerza się ku południowi, strop podłoża podnosi się - niecka ulega spłyceniu, kreda - wyklinowaniu i od południa przykrywa ją miocen zapadliska przedkarpackiego.
Profil stratygraficzny niecki jest niepełny - brak części osadów kajpru, retyku, jury dolnej, górnej i kredy górnej. Podobnie jak w niecce mogileńsko-łódzkiej, ruchy laramijskie spowodowały jej inwersję - w jurze był tu wał, czyli leży na garbie (w podłożu). Asymetryczna; południowo-zachodnie skrzydło łagodniejsze, a na granicy z Górami Świętokrzyskimi uskoki i antykliny laramijskie. Po ruchach laramijskich i dolnotrzeciorzędowej erozji południowa część niecki została obniżona i przykryta miocenem zapadliska przedkarpackiego.
Surowce (związane głównie z miocenem): gips, siarka, wapienie pińczowskie, wody mineralne.
Copyright 2011-2024 bohun
Wykorzystywanie materiałów zamieszczonych w Geotydzie
bez zgody właściciela praw autorskich jest zabronione